Wie was Jona?

In de adventstijd lezen we met elkaar het boek Jona. Wie was deze profeet en wat was Ninevé voor een stad?

Wie was Jona?

Jona was de zoon van een zekere Amittai en afkomstig uit Gat-Hachefer, een plaats in het gebied van Zebulon, niet ver van Nazareth. Dit weten we uit 2 Koningen 14:25, waar de profeet ook genoemd wordt. De naam Jona betekent ‘duif’.

Jona profeteerde tijdens de regering van Jerobeam II, die koning was over Israël (het tienstammenrijk) van 793-753 v. Chr. In diezelfde periode profeteerden ook de profeten Amos en Hosea.

In de tijd van Jona was Assyrië de opkomende wereldmacht. De Assyrische strijders stonden bekend om hun wreedheid en werden alom gevreesd. In 722 v. Chr. zou Assyrië het tienstammenrijk innemen en in ballingschap wegvoeren (zie 2 Koningen 17).

Ninevé was de belangrijkste stad van Assyrië en zou later de hoofdstad worden van het Assyrische keizerrijk. De stad lag zo’n 800 km ten noord-oosten van Israël, nabij het huidige Mosul (in het noorden van Irak).

Jona, een bijzondere profeet

In een aantal opzichten is het boek Jona anders dan de andere profetische boeken:

• De meeste profetische boeken bevatten vooral de uitspraken die de profeten namens God doen; het boek Jona is vooral het verhaal over een profeet;

• Er zijn meer profeten die profeteren tegen de volken rondom Israël, maar Jona is de enige die werkelijk naar een ander volk wordt gestuurd. Ook is het het enige boek waarin we lezen wat de reactie van het toegesproken volk is.

Jona in het Nieuwe Testament

Jezus spreekt over Jona in Matteüs 12:38-42. De drie dagen en nachten dat Jona in de vis was, is een beeld van Jezus’ dood en opstanding. De Ninevieten noemt Jezus een voorbeeld voor zijn toehoorders: want zij bekeerden zich in reactie op Jona’s prediking.

En hoe zit het dan met…

• De  vis: er zijn verhalen bekend van mensen die levend uit de maag van een bepaald soort potvis zijn gekomen, enkele uren nadat ze waren ingeslikt – maar Jona was veel langer (drie dagen en drie nachten) in de buik van de vis.

• De wonderboom: de Ricinus communis, die ‘wonderboom’ wordt genoemd, is een heester die tot 30 cm per dag groeit en 4 meter hoog kan worden. Maar de boom die God voor Jona liet groeien,  groeide veel sneller.

Meer lezen?

Het boek van de twaalf profeten, Marius van Rijswijk; ISBN 9789055605583; hoofdstuk 6 over Jona

Studiebijbel in Perspectief - bij de NBV; ISBN 9789089121493; inleiding en aantekeningen bij Jona

Het Nieuwe Leven, Het Boek Studiebijbel; ISBN 9789065395436; inleiding en uitleg bij Jona.